مرکب های چاپ
اولین مرکب ها درگذشته جوهرها بودند، که از مواد طبیعی مانند دوده، روغن حیوانی و آب ساخته میشدند که به رنگ سیاه یا آبی بودند. جوهرها را از لحاظ دوام مقایسه میکردند و برای این کار نوشتهها را در معرض تابش نور خورشید قرار میدادند. امروزه جوهرهای مورد استفاده در قسمت های مختلف چاپ و نوشتن روش تولید مختلفی دارند؛ مثلا جوهر مورد استفاده در خودنویس با جوهری که در تولید خودکار استفاده میشود، متفاوت است. این تفاوت در مرکبهای مصرفی در دستگاههای چاپ مختلف نیز متفاوت است. هدف این مقاله معرفی انواع مرکب چاپ است.
مرکب های چاپ
چاپ یک ضرروت در زندگی امروز محسوب میشود تا جایی که تقریبا وجود یک پرینتر در هر خانه ای لازم است. مرکب های چاپ را از نظر نوع بافت و کاربرد به دو دسته آبی و روغنی تقسیم میکنند، که باتوجه به نوع دستگاه چاپ جوهر مناسب آن دستگاه نیز خریداری میشود.
گوتنبرگ با اختراع ماشین چاپ دانست که جوهر های آبی برای اینگونه چاپ مناسب نیستند و برای کارکردن ماشین چاپ وجود جوهرهای مناسب چاپ، ضروری بود پس تلاش خود را برای ساخت مرکب مناسب برای ماشین چاپ به کار بست. در واقع برای ماشین چاپ، مرکب چاپ نیاز بود.
قطعا این جوهر باید حالتی چرب مانند داشته باشد پس باید از دانه های چرب برای تهیه جوهر استفاده کرد. گوتنبرگ صابون، تخم کتان، دوده و رزین را جوشاند و جوهر سیاه رنگ مدنظر را ساخت که با گذشت سالیان سال نوشته ها رنگ سیاه خود را حفظ کرده اند.
پس از گوتنبرگ مرکب های زیادی با رنگ های مختلف ساخته شد که در صنعت چاپ از آن ها استفاده میشود.
انواع مرکب های چاپ
کاغذهای چاپ مختلف مقدار جذب جوهر های متفاوتی دارند همچنین چگونگی کار کرد دستگاه ها، مرکب مخصوص به خود را میطلبد، پس با توجه به نوع دستگاه و نوع کاغذ یا بستر چاپ، مرکبهای چاپ مناسب به کار گرفته میشود.
مرکب بدون حلال
مرکب بدون حلال یا کاتالیتیک دو سیستم جدید در صنعت چاپ هستند، که آلودگی هوا را از روی مرکب ها حذف میکنند. از این مرکبها در چاپ وب استفاده میشود. دو مایع ملامین و فرمالدیید در این مرکب ها ها وجود دارد که در حضور یک اسید به هم متصل میشوند؛ برای جلوگیری از این اتفاق طی عمل چاپ نوعی جوهر نمک با این نوع مرکب مخلوط میشود تا از اتصال مواد جامد مرکب در زمان چاپ پیشگیری شود. زمانی که کاغذ در خشک کن قرار میگیرد جوهر نمک تجزیه میشود و عمل چاپ صورت میگیرد.
مرکب های مغناطیسی
مرکبهای مغناطیسی در سیستمهای بانکی و چکها کاربرد دارند. رنگدانههای موجود در این نوع مرکب توسط ابزار خواندن الکترونیکی خوانده میشوند.
مرکب چاپ اسکرین
این نوع چاپ با استفاده از پارچههای با سوراخهای ریز انجام میشود. بنابراین غلیظ بودن رنگ از اساس مهم انتخاب مرکب برای این نوع چاپ است. نکته دیگر در مرکب های چاپ اسکرین روغنی بودن رنگ ها است تا با وضوح بیشتر و راحت تر عمل چاپ صورت گیرد. و از لحاظ حالت، رنگهای مصرفی باید یک مقدار حالت خمیری داشته باشند.
برای ایجاد تنوع رنگ در این مرکبها باید از نوع روغنهای خشک شوند در ترکیبات استفاده شوند.
مرکب فلکسو گراور
مرکب فلکسو گراور رنگدانهها و حالتی نرم دارند تا لوحهای حکاکی شده آسیبی نبینند، مرکب گراور به سرعت خشک میشود. حلالهای موجود در این نوع مرکب به سرعت خشک میشوند و نیازی به حرارتدهی برای خشک شدن مرکبهای گراور نیست.
مرکب لترست
مرکب لترست محدودیتی در نوع رنگدانه ندارند و از هر رنگدانهای در این مرکب استفاده میشود. زیرا در این نوع چاپ رطوبتزنی انجام نمیشود و مشکلی از لحاظ پخش شدن رنگ وجود ندارد. رنگدانههای مرکبهای لترست مانند رنگدانههای لترپس است با این تفاوت که مرکب لترست قوی تر هستند.
مرکب یو- وی
برای خشک شدن مرکبهای چاپ معمولا از مواد شیمیایی استفاده میشود که این مواد برای محیط زیست مضر هستند. محققان پژوهشهایی در جهت کاهش مصرف این مواد مضر انجام دادند و حاصل این پژوهشها رنگهای داراری رنگدانه فلورسنت بود؛ که فاقد مواد شیمیایی مضر برای خشک شدن هستند. این نوع مرکبها در شرایط اتاق خشک نمیشوند و برای خشک شدن آنها از اشعه یووی یا فرابنفش استفاده میشود. بجز چاپ متن در چاپ عکس نیز میتوان از آن ها استفاده کرد.
مرکب لترپرس
مرکب لترپرس از رنگ دانههای خشک در سیال روغنی ساخته شده است. چسبندگی این مرکبها معتدل بوده و حالتی خمیری دارد که با اکسیداسیون خشک میشوند. در فرمولاسیون این نوع مرکبها از رزین در جهت براقی و ایجاد مقاومت استفاده شود. مرکب لترپرس بی بو بوده و میتوان از آن در تهیه بسته بندی مواد غذایی استفاده کرد.
مرکب افست
دستگاههای چاپ افست دارای دو نوع مرکب هستند. این دستگاه چاپ در دونوع، تماس مستقیم مرکب با پلیت چاپ و یا به صورت الکتروگرافی عمل چاپ را انجام میدهند که بیشتر چاپها از طریق نوع اول هستند. نوع اول به دلیل انتقال مطالب از روی پلیت چاپ به بستر چاپ مرکبی با قدرت رنگ دهی بالا نیاز دارد که معمولا در این نوع مرکب ها از پیگمنت استفاده میشود. بنابراین هرچه مقدار رنگدانهها بیشتر باشد میزان رنگدهی مرکب نیز بیشتر خواهد بود. در جهت غلیظ و خمیری بودن مرکب افست برای چسبندگی بهتر به پلیت در تولید این نوع مرکب از آب استفاده نمیشود. هم نزدن رنگ و همچنین در دمای بالا قرار نگرفتن مرکب نکات بعدی برای حفظ حالت خمیری مرکب افست است. مرکب باید بگونه ای باشد که بعد از چاپ خمیری نبوده و به ورق چاپ شده بعدی نچسبد.
مواد به کاربرده شده در ساخت مرکب چاپ
مواد مختلفی در ساخت مرکب استفاده میشود که در نهایت بر کیفیت، رنگ، غلظت و ویسکوزیته مرکب تاثیر میگذارد.
پیگمنت
در گذشته از آب سبزیجات و بعضی از نرمتنان در تهیه رنگ ها برای نوشتن و نقاشی کردن استفاده میکردند. امروزه محصولاتی برای ارتقاء کیفیت نوشتن و متناسب با انواع دستگاه ها تولید شده است.
مهمترین بخش در مرکب پیگمنت یا رنگدانههای آن است. پیگمنت در موادی غیر از آب مانند رزین اپوکسی با فرمولاسیون مخصوص و پیچیده ترکیب میشوند. این نوع ذرات به هیچ عنوان در آب حل نمیشوند و بعداز حل شدن در رزین تنها یک ساعت برای استفاده از رنگ زمان داریم زیرا رنگ خشک شده و نمیتوان از آن استفاده کرد.
پیگمنت ها انواع متفاوتی با توجه به ساختار و کاربردشان دارند.
رزین
رزین ها پلیمرهای با وزن مولکولی بالا هستند که از ترکیب یک اپوکسی با یک هادنر تشکیل ساختاری داده است و از مواد نفتی محسوب میشود که حالتی شبیه به چسب مایع دارد که بعد از خشک شدن سفت و سخت میشوند. با توجه به کارکرد رزین نوع رنگی یا شفاف آن تهیه میشود. در صنعت چوب نوع رقیق تر از کفپوش استفاده میشود اما در هر دو ، نوع شفاف رزین دردمای محیط مورد استفاده قرار میگیرد.
اما در صنعت چاپ برای چسبیدن مواد مرکب به هم مورد استفاده قرار میگیرد و باعث براقیت و پایداری در مواد شیمیایی و آب میشود. رزین مورد استفاده در تولید مرکب، معمولا اکریلیک ها، کتون ها، الکیدها، ساینده و فنولیکها است.
مواد افزودنی
در جهت افزایش کیفیت مرکب و یا ارزان تر شدن آن، موادی به مرکبها اضافه میشود. ضد کفها، ضد باکتری و قارچ همچنین پرکنندهها که جزء این دسته قرار میگیرند.
حلال
برای رقیق نگه داشتن مرکب ها بر روی پلیت چاپ و کمک به انتقال مرکب بر روی بستر چاپ از حلال استفاده میشود. حلال از اجزای تشکیل دهنده مرکب محسوب میشود که معمولا آب یا روغن هستند و باید در مرکب وجود داشته باشند البته امروزه برای کاهش آلودگی مرکب های جدیدی که نیاز به حلال ندارند اختراع شده است. بعد از انجام چاپ حلال از مرکب حذف میشود تا مرکب خشک شده و به بستر چاپ بچسبد، حلالهای زود خشک شونده مناسب این کار هستند.
انواع خشک کردن
- خشک شدن شیمیایی
- خشک شدن حتوسط حرارت
- اکسیداسیون
- تبخیر
- جذب شدن
در انتها، برای انتخاب جوهر مناسب چند نکته از قبیل چسبندگی جوهر، چگونگی و سرعت خشک شدن، ترکیبات و همچنین مقدار سیالیت باید در نظر گرفته شود. تاپ کپی با چند سال سابقه در چاپ و تکثیر بهترین ها را در اختیار شما قرار میدهد. با ما تماس بگیرید.
- دلیل استفاده از جوهر نمک در در مرکب های بدون حلال چیست؟
- در سیستم های بانکی از چه نوع مرکبی استفاده میشود؟
- مرکب های چاپ اسکرین از لحاظ حالت چگونه اند؟
- پیگمنت چیست؟
- چرا در مرکب های افست از پیگمنت استفاده میشود؟